της Μαρίας Μουζακίδου – Ανοιχτό Σχολείο Μεταναστών Πειραιά
Η εκπαίδευση είναι θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα για όλες και όλους. Τουλάχιστον έτσι έχει οριστεί και έτσι πρέπει να είναι. Ωστόσο καταπατάται συστηματικά τα τελευταία χρόνια με την πολιτική που εφαρμόζεται για την εκπαίδευση μεταναστών, προσφύγων και όλων εκείνων που ζουν, εργάζονται και πληρώνουν φόρους στην Ελλάδα και δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να επιλέξουν ιδιωτικά προγράμματα επιμόρφωσης. Μπορεί λοιπόν η εκπαίδευση ενηλίκων να χαρακτηριστεί ανύπαρκτη για αυτές τις ομάδες πληθυσμού αφού δεν υπάρχει καμία απολύτως μέριμνα για τη δημιουργία αντίστοιχων προγραμμάτων.
Συγκεκριμένα, δεν υπάρχουν προγράμματα γλωσσικής εκπαίδευσης μεταναστών ή προσφύγων, ενώ την ίδια στιγμή είναι προαπαιτούμενο να γνωρίζουν ελληνικά για να μπορέσουν να εργαστούν και να διαδράσουν στον κοινωνικό ιστό. Εντυπωσιακό και άξιο απορίας είναι το γεγονός ότι ενώ υπάρχει η αντίστοιχη πρόβλεψη σύμφωνα με την Εθνική Στρατηγική για την Ένταξη και για “Προγράμματα γλωσσομάθειας 15-18 ετών καθώς και άνω των 18 ετών” το ελληνικό κράτος δεν έχει εφαρμόσει τίποτα από αυτά που το ίδιο έχει ανακοινώσει ότι θα υλοποιήσει. Αυτή τη στιγμή υπάρχει μόνο το πρόγραμμα “Helios” που προσφέρει μαθήματα ελληνικών μόνο σε αναγνωρισμένους πρόσφυγες, αποκλείοντας όσες και όσους δεν έχουν αυτό το καθεστώς.
Ακολούθως, τα γεγονότα μας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η πολιτεία εσκεμμένα δεν εφαρμόζει προγράμματα γλωσσικής εκπαίδευσης σε ανθρώπους με μεταναστευτική βιογραφία με στόχο την περιθωριοποίηση, τον αποκλεισμό, την εκμετάλλευση και την αφαίρεση όλων των δικαιωμάτων τους. Μήπως τελικά η τακτική της επιλεκτικής αυτής αδιαφορίας στοχεύει στην αποδυνάμωση και τη φίμωση κάθε είδους διαμαρτυρίας ή διεκδίκησης από μέρους τους;
Οι άνθρωποι με μεταναστευτική βιογραφία που ζουν τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα, δεν έχουν απολύτως καμία ελπίδα να μάθουν τη γλώσσα σε κάποιο πλαίσιο οργανωμένο από το κράτος καθώς αυτό δεν υπάρχει. Έτσι αναγκάζονται να μάθουν ελληνικά “στον δρόμο” για να μπορέσουν να εξυπηρετήσουν τις καθημερινές τους ανάγκες. Στην περίπτωση που διαμένουν σε κάποιο καμπ και σε άθλιες συνθήκες διαβίωσης τη γλωσσική εκπαίδευση τους είχαν αναλάβει οι ΜΚΟ, αλληλέγγυες ομάδες και αλληλέγυα σχολεία. Το κράτος δεν εφάρμοσε ποτέ προγράμματα διδασκαλίας της ελληνικής. Αξιοσημείωτο είναι ότι τον Ιανουάριο του 2021 τα μαθήματα ελληνικών μέσα στα καμπς από τις ΜΚΟ σταμάτησαν αφού το Στρατηγικό Πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής “Στρατηγική Ευρώπη 2020” που διαμήνυε “την εκπαίδευση χωρίς αποκλεισμούς” (sic) έληξε τον Δεκέμβριο του 2020. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με την πανδημία, καθιστά την όποια εκπαίδευση των ανθρώπων αυτών αδύνατη, καθώς οι δομές φιλοξενίας προσφύγων δεν έχουν ίντερνετ και τα μαθήματα των αλληλέγγυων σχολείων γίνονται πλέον διαδικτυακά.
Ωστόσο το Ανοιχτό Σχολείο Μεταναστών Πειραιά προσφέρει από το 2005 δωρεάν μαθήματα ελληνικών – και όχι μόνο- σε όσες και όσους το έχουν ανάγκη. Μέσα από τις δράσεις του αγωνίζεται για μια κοινωνία συμπεριληπτική, χωρίς διακρίσεις και στερεότυπα. Δίνει φωνή και ελπίδα σε εκείνες και εκείνους που δεν τους δόθηκε η ευκαιρία από την ίδια την πολιτεία να επιμορφωθούν, να βελτιώσουν τις δεξιότητες τους, να φοιτήσουν σε ένα σχολείο και να αγωνιστούν για το δικαίωμα τους στην εκπαίδευση. Μαζί με τα άλλα αλληλέγγυα σχολεία ανά την Ελλάδα και τις υπόλοιπες συλλογικότητες, αγωνίζεται καθημερινά ενάντια στον ρατσισμό, στη ξενοφοβία και όλων των μορφών αποκλεισμού και διακρίσεων με μοναδικά όπλα τα ιδανικά της ισότητας και της αλληλεγγύης.
Δημοσιεύθηκε στο ένθετο «Θρανία της Αλληλεγγύης», Απρίλιος 2021, Εφημερίδα των Συντακτών
