Στο Ανοικτό Σχολείο Μεταναστών Πειραιά, μέσω της συνεργασίας του με το Ελληνικό Φόρουμ Προσφύγων, έχει αναδυθεί μια Ομάδα Συνηγορίας Μεταναστών & Προσφύγων (Self-Advocacy Team – SAT) που προωθεί ουσιαστικές αλλαγές για τους μετανάστες στην προσπάθειά τους για συμπερίληψη και ενδυνάμωση. Επεκτείνοντας τις προσπάθειές του, σχηματίστηκε μια πρωτοποριακή Ομάδα Συνηγορίας αποτελούμενη από άτομα με κίνητρο, άτομα που έχουν αντιμετωπίσει οι ίδιοι τις προκλήσεις του εκτοπισμού και που εργάζονται πρόθυμα για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων και της ευημερίας των συμπολιτών τους μεταναστών προσπαθώντας να δημιουργήσουν ένα πιο περιεκτικό και φιλόξενο περιβάλλον στην Ελλάδα.
Τι ακριβώς είναι, όμως, οι Ομάδες Συνηγορίας;
Οι Ομάδες Συνηγορίας είναι ομάδες που αποτελούνται από άτομα που έχουν έρθει αντιμέτωποι με τον εκτοπισμό, συχνά λόγω συγκρούσεων, βίας ή άλλων δυσμενών συνθηκών στις χώρες καταγωγής τους. Τα μέλη των ομάδων αυτών προέρχονται από τις ίδιες τις προσφυγικές κοινότητες και επικεντρώνονται στην υπεράσπιση των δικών τους δικαιωμάτων, της ευημερίας και της συμπερίληψης στην κοινωνία υποδοχής. Πρωταρχικός σκοπός τους είναι να ενδυναμώσουν τους Μετανάστες και τους Πρόσφυγες παρέχοντάς τους ένα ασφαλές περιβάλλον για να εκφράσουν τις ανησυχίες τους και να συμμετάσχουν ενεργά στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων που επηρεάζουν τη ζωή τους. Οι Ομάδες Συνηγορίας συμμετέχουν σε δραστηριότητες όπως η οργάνωση της κοινότητας, εκστρατείες ευαισθητοποίησης, προσπάθειες άσκησης πίεσης και η παροχή υποστήριξης στα μέλη των κοινοτήτων τους.
H ενδυνάμωση των συγκεκριμένων ομάδων αναδεικνύεται ως κρίσιμο εργαλείο για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων και της ευημερίας των εκτοπισμένων ατόμων. Διαδραματίζουν ζωτικό ρόλο στη διαδικασία συμπερίληψης, επιτρέποντας στους πρόσφυγες και τους μετανάστες να περιηγηθούν στα σύνθετα νομικά πλαίσια και να κατανοήσουν τα δικαιώματά τους στην κοινωνία υποδοχής τους. Η κατάρτιση και η εμπειρία αυτών των ομάδων , τους εξοπλίζει με βασικές γνώσεις. Κατανοώντας τα δικαιώματά τους, μπορούν να απαιτήσουν δίκαιη μεταχείριση, να αμφισβητήσουν τις διακρίσεις και να υποστηρίξουν την ισότητα των ευκαιριών. Η γνώση των νομικών πλαισίων βοηθά επίσης στην αντιμετώπιση πιθανών τρωτών σημείων της κοινωνίας υποδοχής, όπως η εκμετάλλευση, η κατάχρηση και η άρνηση βασικών υπηρεσιών.
Εξοπλισμένες με μια σταθερή κατανόηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των νόμων , οι Ομάδες Συνηγορίας μπορούν να συμμετάσχουν σε ουσιαστικό διάλογο με τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, τους παρόχους υπηρεσιών, τις διάφορες ΜΚΟ και τους επικεφαλής των μεταναστευτικών και προσφυγικών κοινοτήτων για να αντιμετωπίσουν σημαντικά ζητήματα, να προτείνουν αλλαγές και να διασφαλίσουν τη συμμόρφωση με τις νομικές υποχρεώσεις. Αυτή η ευαισθητοποίηση ενισχύει τελικά τη θέση των προσφύγων και των μεταναστών, προάγοντας μια κοινωνία περιεκτική και προσανατολισμένη στα δικαιώματα και στη συνεχή διεκδίκηση τους.
Πάνω από όλα, η γνώση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των νομικών διατάξεων δημιουργούν μια γέφυρα εμπιστοσύνης μεταξύ του μεταναστευτικού πληθυσμού και της κοινωνίας υποδοχής. Με την επίδειξη κατανόησης και σεβασμού για τους νόμους, οι Ομάδες Συνηγορίας μπορούν να καλλιεργήσουν θετικές σχέσεις, να αποδομήσουν παρανοήσεις και να γεφυρώσουν το πολιτιστικό χάσμα. Αυτή η εμπιστοσύνη, με τη σειρά της, βοηθά στην οικοδόμηση ισχυρότερων σχέσεων μεταξύ των μεταναστευτικών κοινοτήτων και της κοινωνίας υποδοχής, διευκολύνοντας τη συμπερίληψη και την κοινωνική συνοχή. Οι Ομάδες Συνηγορίας αναγνωρίζουν επίσης τη σημασία της υπεράσπισης των ειδικών αναγκών και δικαιωμάτων των μελών της κοινότητάς τους. Αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει την προώθηση της βελτίωσης της πρόσβασης στην υγειονομική περίθαλψη, την εκπαίδευση, τις νομικές υπηρεσίες, τις ευκαιρίες απασχόλησης και τα δίκτυα κοινωνικής υποστήριξης. Εργάζονται για να σπάσουν τα εμπόδια και να αμφισβητήσουν τα στερεότυπα που συχνά παρεμποδίζουν τη συμπερίληψη και συμβάλλουν στον κοινωνικό αποκλεισμό.
Εν ολίγοις, είναι μια συλλογική προσπάθεια εκτοπισμένων ατόμων να υπερασπιστούν τα δικαιώματά τους, να στηρίξουν την κοινότητά τους και να συμμετέχουν ενεργά στη διαμόρφωση του δικού τους, ελπιδοφόρου ενδεχομένως, μέλλοντος μέσα στην κοινωνία υποδοχής. Οι ομάδες αυτές διαδραματίζουν καίριο ρόλο στην προώθηση της κοινωνικής συνοχής, της ενδυνάμωσης και της συμπερίληψης των προσφύγων και των μεταναστών.
Ομάδα Συνηγορίας Ανοιχτού Σχολείου Μεταναστών Πειραιά